Krótka Historia Polskiego Kina: Przypadek

Stowarzyszenie Kin Studyjnych zaprasza w 2023 r. na cykl KRÓTKA HISTORIA POLSKIEGO KINA!

„PRZYPADEK” reżyseria Krzyszof Kieślowski, 1981

Witek Długosz (B.Linda), student medycyny, zrządzeniem przypadku przeżywa trzy różne warianty swojego losu. Być może to nie przypadek, a spadek po zmarłym przy porodzie bracie bliźniaku albo symboliczna data i miejsce urodzin – 28 czerwca 1956 roku w Poznaniu – skazują go na silne oddziaływanie współczesnej historii. W zależności od tego, czy złapie uciekający pociąg na stacji Łódź Fabryczna, czy nie – los przekieruje go na inne tory: aktywności w partii lub działalności w opozycji. W pociągu Witek poznaje starego komunistę (T. Łomnicki), który mimo doświadczeń stalinizmu namawia go do wstąpienia do PZPR, a kierownictwo partii dostrzega w nim potencjał młodego działacza. Nie złapawszy pociągu, Witek wpada w ręce sokisty i dostaje karę – pracę społeczną, przy której poznaje młodych opozycjonistów. Przyłącza się do grupy „Latającego Uniwersytetu”, drukuje podziemną prasę, wspiera robotników. Może też w ogóle odmówić udziału w biegu historii – jako zdolny młody lekarz cieszy się zaufaniem dziekana i ma możliwość podjęcia pracy naukowej. Trzeci wariant – postawy neutralnej wobec biegu wydarzeń w Polsce u progu lat 80. okaże się niemożliwy do rozwinięcia.

Krzysztof Kieślowski, twórca filmu nie podkreślał podziałów politycznych w ówczesnej Polsce, ale dowodził, że przyzwoitość możliwa jest niezależnie od miejsca po stronie barykady. Krótki i tragiczny trzeci wariant – wycofania z zaangażowania i wewnętrznej emigracji w PRL –zgodnie z intencją twórcy, skazuje bohatera na porażkę, a nawet unicestwienie. Film zatrzymany przez cenzurę z trudem torował sobie drogę do publiczności.

——————————————————————————–

Polska kinematografia jest jedną z najciekawszych spośród wielkich narodowych kinematografii 2 połowy XX wieku. Mimo burzliwej historii, cenzury, kolejnych załamań ekonomicznych i społecznych nasi twórcy i twórczynie tworzyli dzieła wybitne i na stałe wpisane do światowego kanonu. Oglądając te filmy, od kluczowych dla szkoły polskiej lat 50. i 60. przez megaprodukcje lat 70. po kino moralnego niepokoju lat 80., możemy przez ich pryzmat poznać zarówno kolejne prądy artystyczne jak i obraz zmieniającej się rzeczywistości społeczno-ekonomicznej i produkcyjnej polskiego kina, i co za tym idzie zyskujemy wgląd w polskie imaginarium kolejnych dekad. Historia naszej kinematografii to także historia polskich reżyserów i reżyserek. W przeglądzie Krótka historia polskiego kina skupiliśmy się na prezentacji wybranych tytułów największych twórców i twórczyń głównego nurtu. Jak zmieniała się wrażliwość filmowców? Czy czerpali oni z europejskiego i światowego kina czy tworzyli nową jakość? Jak wpływały na nich zmiany społeczne i geopolityczne? W końcu: jak polskie kino rezonowało za granicami naszego kraju? Przegląd jest unikatową możliwością przypomnienia najważniejszych, poddanych cyfrowej rekonstrukcji, dzieł powstałych nad Wisłą na dużych, kinowych ekranach i poprzez nie zajrzenia pod podszewkę zmian, jakie zachodziły w ciągu kolejnych dekad PRL-u.

Cykl 10 filmów ze wstępami w formie wykładu wideo prezentuje sylwetkę twórcy/twórczyni, wprowadza w tematykę dzieła, przybliża realia polityczno-społeczne jego powstania. Każdy wstęp zawiera też analizę formalną dzieła z naciskiem na scenariusz, sztukę operatorską, grę aktorską, montaż, scenografię i kostiumy. Wskazuje też aktualny wymiar dzieła i proponuje możliwe tropy interpretacyjne. Prologi zrealizowane są w sposób przystępny, bardziej popularyzatorski niż akademicki, osadzając poszczególne filmy w szerokim, kulturoznawczym kontekście.

Organizator przeglądu: Stowarzyszenie Kin Studyjnych
Kurator przeglądu: Tomasz Kolankiewicz
Partnerzy: WFDiF, 35mm, DI Factory
Przegląd współfinansowany ze środków Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej.
>