Janosik jest Kobietą: Gruba i spotkanie z Marią Zmarz-Koczanowicz
- Polska, 2017
- Dokumentalny
- 59 min.
Ach, ten fach! – projekcja filmu „Gruba” i spotkanie reżyserką – Marią Zmarz – Koczanowicz
Portret trzech kobiet pracujących w Kopalni Węgla Kamiennego Rydułtowy Maria Zmarz-Koczanowicz zadedykowała Irenie Kamieńskiej – dokumentalistce, którą niejednokrotnie wymieniała jako swoją filmową mentorkę. Jej bohaterki nie przypominają jednak sióstr z Dzień za dniem czy tytułowych robotnic z obrazów Kamieńskiej. Pracownice kopalni („gruba” w języku śląskim oznacza kopalnię) poznajemy jako silne kobiety, które na co dzień ciężko pracują przy przerzucaniu ton węgla. Okazuje się jednak , że walka z górniczymi urzędnikami o krzesła czy czyszczenie kabin toaletowych wymaga od nich nie mniejszej determinacji. „Zawsze ten głupi robol dostanie po plecach, nie może się bronić” – mówią. Czasem pozostaje im jedynie poczucie godności czy miłość do swojej pracy: „Nigdy w życiu nie umiałabym niczego innego robić. Ja to kocham. (…) Ja tym żyję” – tłumaczy jedna z bohaterek.
„Liberalna ironistka”, jak o Zmarz-Koczanowicz pisał Tadeusz Sobolewski, bohaterki swojego filmu i ich otoczenie obserwuje z niezwykłą uwagą i wnikliwością. Poznajemy fragmenty ich prywatnego życia. I pomimo, że momentami wychodzi z nich zmęczenie i frustracja, w filmie nie brakuje humoru i pogody ducha. (ninateka.pl)
Po filmie spotkanie z reżyserką Marią Zmarz-Koczanowicz
Maria Zmarz-Koczanowicz
Autorka kilkudziesięciu filmów dokumentalnych, spektakli Teatru TV, laureatka wielu nagród. Ukończyła malarstwo na ASP we Wrocławiu oraz reżyserię na Wydziale Radia i Telewizji Uniwersytetu Śląskiego. Rozgłos przyniósł jej dokument „Jestem mężczyzną” (1986) oraz obsypany nagrodami „Urząd” (1986). Przez lata tworzyła filmowe portrety wielu znanych Polaków, m.in. Leszka Kołakowskiego, Czesława Miłosza i Jerzego Grotowskiego. Głośne były jej dokumenty „Dworzec Gdański” (2008) oraz biograficzna „Wiera Gran” (2011). Wykłada na wydziale reżyserii PWSFTviT w Łodzi.
Spotkania są organizowane przy wsparciu programu „Działaj Lokalnie” Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności przez Akademię Rozwoju Filantropii w Polsce i Żywiecką Fundację Rozwoju i uprzejmości Stowarzyszenia Paramus.